نهضت و نهاد در مواجهه با آمریکا

چهارشنبه 27 اردی بهشت 1385

پنجشنبه هفته ی گذشته خاتمی به نمایشگاه کتاب رفت و مصاحبه ای نیز انجام داد. در بخشی از مصاحبه اش چنین گفت

وقتى من سال ۷۶ با سی ان ان مصاحبه كردم، ايران در افكار عمومى جهان و آمريكا موقعيت خوبى نداشت. من در قالب اين مصاحبه مى خواستم فضا را بشكنم و نتيجه كار هم اين شد كه آلبرايت به صراحت از اشتباهات و سياستهاى نادرست آمريكا عليه ايران در ۵۰ سال گذشته سخن گفت و كلينتون نيز در اظهاراتى كه در آن مقطع زمانى داشت، به نوعى از ايران عذرخواهى كرد و موضع آمريكا عوض شد. نظر حضرت امام(ره) نيز اين بود كه اگر آمريكا عذرخواهى كند، راه براى مذاكره باز مى شود. در آن زمان سياست كلى نظام بر ايجاد رابطه با آمريكا استوار نبود

او در جایی دیگر از مصاحبه اش گفته است

فرصت مناسبى بود. ما در موضع عزت بوديم، اما رئيس جمهور بايد از سياستهاى كلى نظام پيروى كند

دکتر شریعتی بحثی دارد تحت عنوان نهضت و نهاد که بحثی جامعه شناختی است. نهضتی شکل می گیرد و رفته رفته به نهاد تبدیل می شود و خودش تقدس می یابد و در مقابل تحولات نهضت مقاومت می کند و آن را به افول می کشاند. ماجرای رابطه با آمریکا نیز چنین شده است. سیاست های کلی نظام در تقابل با آمریکا بوده است. اما جامعه پویایی خود را حفظ کرده و در جریان شدنش راهی را پیمود که امکان برقراری ارتباط فراهم آید. خاتمی آن مصاحبه را کرد و به قولش در موضع عزت بودیم، نظرخواهی از مردم تهران که توسط سه موسسه ی وابسته به دولت و حکومت انجام شد از خواست مردم برای برقراری ارتباط خبر می داد اما سیاست های کلی نظام که به نهاد تبدیل شده بود در مقابل نهضت مقاومت کرد و سد سکندری شد در مقابل تحولات. هر چند زعمای تحول خواه نیز بر خواسته های اصلاح طلبانه شان به جد و جهد نایستاند و در عمل اجتماعی شان تقصیر و قصور بسیاری داشته اند، اما نباید نقش سیاستهای کلی نظام را که خاتمی از آن یاد کرده است و نهادی در مقابل نهضت بود را فراموش کرد