دروغ، نشاني از بي‌اعتقادي

سه‌شنبه 7 شهريور 1385

هر معرفتي مخصوصا حتي معارف اعتقادي داراي مراتب است و اين مراتب از شخصي به شخص ديگر متفاوت. برخي چنان از سر خلوص معتقد هستند كه در چارچوب اعتقادات همچون ماهي در آب زيست مي‌كنند. براي همين نه نيازي به تأييد دارند و نه نيازي به انكار. در هر موقعيتي هماني هستند كه هستند؛ ماهي در آب، نه گربه‌ي لب حوض يا كلاغ بالاي درخت.اين قبيل افراد نادرند و كم. سرسلسله‌ي آنان را اولياي الهي تشكيل مي‌دهند وعلي‌رغم اين كه سيره‌ي آنان در تاريخ جوامع بشري جاري و ساري بوده است، متمسكين به راه خالص آنان اندك‌اند.از اين رو، پس از آنان درجاتي از ناخالصي را مي‌بينيم تا جايي كه گاه ناخالصي حالت غالب را پيدا مي‌كند و به قول عوام، اعتقاد صرفا لقلقه‌ي زبان مي‌شود، آنهم براي بهره‌برداري از آن. يكي با نام و يكي با نان، يكي با حرص و يكي با ترس، يكي با پول و يكي با زور، يكي به آبرو و ديگري به آرزو و با حضور عوامل بسياري ديگر، اعتقادش دست كاري مي‌شود. يعني هر كسي مي‌تواند نرخي داشته باشد. اگر من ادعا (فرض محال محال نيست) بكنم كه امام زمان را ديده‌ام و بعد براي ترس از آبرو ادعاي خود را تكذيب كنم، هماني مي‌شود كه اعتقادم را به راحتي به فروش گذاشته‌ام و آن چه آن را اعتقاد گفته‌ام، چيزي نبوده است براي فريب عوام. والا اگر چنين چيزي حقيقي بوده است، ديگر نمي‌توان انكارش كرد. انكارش به معناي غير حقيقي و غيرواقعي بودن اصل ادعا است. در اين صورت خود ادعا دروغي بوده است براي كسب موقعيتي كه آن موقعيت با مجموعه‌ توانايي‌هاي من به دست نمي‌آيد. حديث بسياري از آقايان در اين مرز و بوم كه به راحتي دروغ مي‌گويند چنين است